Zimtanga

Zaterdag 15 januari.

Voor dag en dauw vandaag uit de veren, het lijkt op “inpakken en wegwezen” maar gelukkig valt dat mee.

Onze ‘chef d’equippe wil om 08.00 uur vertrekken dus wij rennen en draven om alles op tijd in te pakken. Keurig van ons, we zijn hartstikke op tijd klaar (hij heeft de wind eronder!), en hebben krijgen daarom een bonus en mogen nog met Noelie op stap in de buurt om een van de huisjes te bezoeken. We gaan naar een moslim die getrouwd is met twee vrouwen en – schrik niet – 25 kinderen heeft. Zij wonen samen in een soort van kraal, omheining, met kleine huisjes en een grote binnenplaats met heel veel rommel. We vinden het best triest. Maar die mijnheer zelf misschien helemaal niet. We gaan terug en nemen afscheid van de Chef met per persoon vier kopstoten. Leuke gewoonte, soms een beetje pijnlijk. Marjon heeft nog een paar blauwe plekken (grapje). We brengen nog wat goede medische spullen van het ziekenhuis naar de CSPS (EHBO). Ze zijn erg erg blij mee. We mogen nog mee om te kijken naar een prachtig pasgeboren jongetje. Marius geeft de moeder nog een kleine bijdrage waarmee zij de vroedvrouw kan betalen.

Op naar Waga via Kongoussi, om een project te zien van de gehandicaptenvereniging die een schapenfokkerij begonnen zijn. We bezoeken drie huisjes waar gehandicapten per persoon drie schapen hebben om voor te zorgen. Een ram en twee ooien zodat ze kunnen fokken. Het gaat heel goed met dat project. De eerste terugbetaling van hun lening (40% geleend en 60% gift) is al terugbetaald door hen. We zien dat het er mooi uitziet en dat de mensen erg blij zijn om dit te mogen doen. We gaan op bezoek bij iemand die slechtziend is en slecht ter been, naar een tweede persoon die niet kan lopen, en naar een mevrouw die lichamelijk ook gehandicapt is. Wij zijn verrast en enthousiast dat dit zo goed gaat. Het is tijd om te lunchen (wat gaat de tijd toch snel….), en raadt eens wat: we eten geen kip maar schapenvlees. Heerlijk voor de verandering. Het gerecht heet: riz gras (=vette rijst) en je kunt het eten met een tomatensaus of pindasaus. Het smaakt echt prima.

We gaan op weg naar een soort openluchtmuseum over de geschiedenis van het land in Managa. Het is zeer interessant en we zien van alles, van maskers tot heel veel bronzen beeldjes, symboliek van bijvoorbeeld de muis. De woonomstandigheden van de verschillende etnische groepen zoals de Mossi, de Peuhl, Samo, Senuf, Yúyonse, Bobo en Kassena (deze laatsten wonen in kleurrijk geschilderde huizen, heel leuk om te zien).

Mooi op tijd (voor het donker wordt) komen we bij het huis in Waga aan. De achterburen werken aan een kleed dat ze weven op een prachtig metalen weefgetouw. Leuk om te zien hoe handig ze dat doen. Thuisgekomen geven we aan Denis (hij helpt in het huis) een zak met ritssluitingen die hij goed kan gebruiken want hij heeft een naaiatelier. We drinken voor het eerst sinds een week weer zelfgemaakte koffie (van Attje) en daarna genieten we wederom van een overheerlijke maaltijd van Francoise. De lezer denkt waarschijnlijk dat we allemaal worden vetgemest en dat klopt ook! Bij terugkomst in Nederland zijn wij bang dat niemand ons meer herkent.

Ons wacht nog een verrassing want we mogen allemaal een prachtig Burkinees schilderij uitzoeken van een kunstenaar die langs komt. Hij signeert ze allemaal, het is de zeer bekende mijnheer Elie Lawankila Pare. Wie wil  mag mailen naar hem, kan dat doen via onze website.

Morgen wacht ons een rustdag. Hartelijke groeten en bedankt voor jullie belangstelling. Het is leuk om de reacties te lezen, jullie mogen gerust in grote getale terugschrijven.

Vrijdag 14 januari.

We zijn (zaterdag) weer terug op onze thuisbasis en gaan verder met ons reisverslag en dat vangt dus aan op vrijdag, gisteren. De dag begon met een stevig gesprek tussen Simon en drie werkers van het touwpompproject. Ze willen graag meer geld maar dat is er eenvoudig niet. Het budget is vastgelegd en er zijn helaas geen reserves. Dat valt nogal tegen maar de drie mannen moeten er genoegen mee nemen. Ze gaan naar huis en denken erover na. We gaan naar het dorp Kayon om een school te bezoeken. We passeren onderweg de tuinen van de Chef waar 400 mannen en 600 vrouwen hun werk hebben. Ze verbouwen vooral de beroemde haricots verts en de heerlijke rode ui. Er worden wel andere groenten verbouwd maar deze leveren het meest op. (Gaan vooral naar Ghana en Ivoorkust (maar nu even niet). Bij aankomst zingen de kinderen in hun klas een mooi lied voor ons. We vermoeden in het Frans. Veel handjes schudden, en natuurlijk de nodige uitwisseling van cadeautjes (kippen dus), toespraakjes, bedankjes, pinda’s, weer toespraakjes en weer handjes schudden. Natuurlijk ook weer de nodige aandacht voor de begrijpelijke wensen en verlangens zoals een nieuwe keuken.

Er zitten 403 leerlingen in 6 klassen op de school.Tres important: meer meisjes dan jongens: HOERA!

Weer heerlijk kip eten in een apart lokaal en genieten van de cola, fanta en pils. Onze chauffeurs drinken vrolijk mee. Ze beweren dat je met een halve liter bier op, beter kunt rijden. (Eveneens wordt er veel mobiel gebeld tijdens het rijden.) Na enige tijd nemen we hartelijk afscheid en gaan we terug naar huis.

’s Middags wacht ons een groot avontuur: we gaan met de piroque (lekkende kist die dienst doet als bootje en waarin steeds meer water komt te staan)naar de overkant van het meer, naar het dorpje Kourpelé. Op de oever staan weer heel veel kinderen, moeders en ook vaders te kijken, en zingen ons toe. We wandelen op ons gemakje door de hitte en al zingend en klappend met de kleurrijke Afrikanen, naar de basisschool. 237 kinderen. U raadt het al: de nodige toespraakjes, de hele ceremonie, wij knikken al bij voorbaat vriendelijk bedankt. “Barka, barka, poussa barka”, dan beginnen de Afrikanen al hard te lachen, het enige woord dat wij kennen is wel een belangrijk woord. Het betekent: HARTELIJK BEDANKT. Drie jonge meisjes dansen een verhaal, het gaat over weerbaarheid en veiligheid, belangrijke onderwerpen voor iedereen, maar vooral voor de jongeren. De ceremoniemeester was een beetje zenuwachtig in het begin, maar allengs groeide hij meer en meer in zijn rol en kreeg de lachers op zijn hand. Het werd dolle pret. Een praatje van alle vertegenwoordigers van welke groep dan ook die er bestaat, bv. : mannen, vrouwen, kinderen, jeugd, directeur, etc. Veel applaus. Kanonschoten horen ook bij het ceremonieel. In het begin schrokken we ons het apenzuur maar nu zijn we er onder de hand aan gewend. Lucy heeft de cadeau’s uitgedeeld en wij kregen ………………maal drie. Yam.

We waren weer zonder kleerscheuren terug. In de boot van Lucy wordt luidkeels in canon gezongen: de uil zat in de olmen. Helaas hebben wij het niet kunnen horen. Ons boot lag erg achter en we hadden geen buitenboordmotor. Noelie (onze nieuwe contactpersoon), is blij dat we veilig aan de overkant geraken want zij is best bang op het water. De meeste Afrikanen kunnen niet zwemmen.

Thuis aangekomen gaan we direct door naar het gemeentehuis voor een bezoek aan de burgemeester. Hij laat ons trots het nieuwe gemeentehuis zien, het is nog niet oud (ca 4 maanden). De burgemeester is de “kleine” broer van de Cheft, maar niet echt: het is een hele grote man. Hij krijgt geen salaris want hij is niet in dienst van de overheid. Hij krijgt wel een dagvergoeding. Eerlijk gezegd schrikken wij van de puinhoop in het kantoor. Er liggen overal verspreid, bergen dossiers, kranten, rommel, papier, stof, overal ligt wat. We typen nog een verhaaltje op een verschrikkelijk oude Olympia-typemachine en Attje kan haar hart ophalen omdat zij dit vroeger ook deed. De functie van burgemeester is nieuw en bestaat sinds 2006. Maar deze burgemeester is slechts sinds 8 maanden in functie. Hij heeft 41 dorpen onder zijn beheer (!). Hij is democratisch gekozen door 82 raadsleden, 2 per dorp.

’s Avonds hebben we een afscheidsfeestje bij de Chef met wederom heerlijk eten, boontjes en gegrilde KIPPEN, jullie geloven ons misschien niet maar het was echt heerlijk. Het valt ons mee dat er vaak veel verse groenten worden geserveerd. In dit geval een heerlijke rauwkostsalade. We praten even met de verpleegkundige (loktopoka). Lianne (de kibakita = correspondente), praat nog door over het thema decentralisatie met Simon, de Chef en de burgemeester. Een klein en interessant interview. Voor ons doen gaan we laat naar bed: om 21.00 uur pas. Het is erg licht deze keer, meestal zien we geen hand voor ogen maar nu kun je gewoon de huizen zien. Dat komt door de maan, vertelt Simon. Hij kan alle vreemde verschijnselen vakkundig verklaren en spreekt uit veel ervaring, meermalen tot onze grote geruststelling en opluchting, bijvoorbeeld wanneer we  bijna allemaal aan de diaree zijn.

Zaterdag 08-01-2011

Om half acht gewekt door een al zeer wakkere Lianne, we hebben een heerlijk ontbijtje met stokbrood en papayajam. Na een hele reorganisatie van tassen en spullen om mee te nemen voor onze week in Zimtanga vertrokken we om 9:15. Onderweg worden nog klamboe’s en drinken gekocht. Geld wordt uit “Le Mur” getrokken, totaal is er al 1,6 miljoen CFA gepind. We gaan verder naar Kongoussi, we drinken gezellig wat in een restaurant en gaan dan de markt op. Een hele belevenis, samen met Noëllie en Bernadette (de kokkin), die met ons meereizen. We zien van alles, van afgekloven vissen, vellen van dode beesten en daarboven een paar hongerige aasgieren, dus wel echte gieren. Sommige kindjes zijn bang van ons en beginnen te huilen, wel heb je ooit. Maar we zijn dan ook in Kongoussi, het is een eldorado van kruiden, geuren, kleuren en mooie Afrikaanse mensen. We krijgen heerlijk eten in het restaurantje maar wel erg veel: nota bene twee borden per persoon, echter voor 3 euro pp. Het zijn gekookte aardappelen met haricots verts met lamsvlees, rigra (vette rijst), en ook weer lamsvlees. We drinken cola, bier en koffie erbij. Geweldig. Op naar Zimtanga, dwars door de Sahel, naar ons idee: hots en knots en no real road. (Bij de derde koe rechtsaf). Om 14.15 uur werden we grandioos ontvangen met buskruitknallen en veel muziek. Het hele dorp is uitgelopen met daarbij nog aanhang uit andere dorpen uit de buurt (soms van 7 km verderop). Jongens zitten in de bomen om ons te verwelkomen. Het is een heel spektakel.

De Chef van de regio Jean-Marie met zijn vrouw Elisabeth spreekt een woordje en daarna is Simon aan de beurt om iets te zeggen in zijn beste Frans. Dat gaat heel goed en iedereen klapt. Er is vervolgens een heel programma voor ons op stapel gezet met dans en muziek, zang en voordrachten.

Tijdens de toespraak van de Chef wordt hij drie keer mobiel gebeld en hij neemt nog op ook. Dit is voor ons nogal hilarisch maar voor de Afrikanen heel gewoon. Het toppunt van moderniteit gecombineerd met de tradities van het Afrikaanse volk.

We gaan na de omvangrijke en fantastische ontvangst naar de woning van de Chef en worden onthaald op een lekkere maaltijd (schapenvlees, vette rijst en macaroni, aubergine en kool) en een borrel. Heel gezellig. We zitten op een veranda te genieten van alle nieuwe indrukken. Het wordt wel tijd om de bedden op te maken want plotsklaps wordt het hier donker om ongeveer 18.15 uur! En dat is zeer snel. Een aantal van ons gaat buiten slapen onder de klamboe, wat een geluiden! En wat een sterrenhemel: we drinken er nog eentje tot in de late uurtjes (20.30 uur). Heerlijk slapen voor de meesten.

Attje en Marius hebben een knus onderkomen onder een tweepersoonsklamboe in het huis. (Het huis van ZWO).Er is een luxe toilet voor Burkinese begrippen, alleen zit er geen slot op de deur. Er is een lensepomp, een vernuftig ding, een persoon is er een kwartier mee bezig om water omhoog te pompen zodat wij, verwende Nederlanders “warm” kunnen douchen. Dat lukt nog niet zo dus het gaat er Spartaans aan toe.

Dag 4, zondag, dimanche 9 janvier 2011.

Opstaan op z’n Afrikaans is natuurlijk iets aparts: om half zes ongeveer wordt het licht, ezels balken (verschrikkelijk hard trouwens) vogels (misschien de gieren) krijsen, de iman van de moskee begint om 5 uur al, en de dames van de ‘huishouding’ hebben al een vuurtje gemaakt. Het douchen is nog steeds niet warm en we moeten wachten op elkaar.

We gaan vandaag natuurlijk naar de kerk: Lucy en Marjon gaan om 08.30 uur samen met Paul (chauffeur) en Noëllie (opvolgster van Julienne)naar de RK kerk. De rest gaat om 10.00 uur naar de Eglise Protestante. Van te voren wandelen we nog naar het meer van Bam en zoeken naar de beroemde touwpomp (pompe a corde) die ergens in het veld staat. Hij werkt nog prima, Simon probeert hem uit. De kerkgang was een interessante belevenis, de église protestante is volgens ons een Pinkstergemeente met veel muziek en dans (we doen mee met klappen en swingen op onze manier en Lianne waagt zelfs een dansje met de dames). Deze prachtig uitgedoste dames dansen en swingen dat het een lieve lust is met baby’s op de rug. Zo zien we hoe de kinderen worden grootgebracht. Marjon en Lucy zijn ter communie geweest en hebben nog even met de pastoor gesproken. De Chef en Elisabeth waren ook aanwezig en hebben nog iets gezegd. Daarna is het pauze, lekker in de schaduw zitten en water drinken, bellen en mailen en weer heerlijk gegeten (spaghetti met kip die we vanmorgen nog rond hebben zien lopen op ons erf).

We zoeken schoolspulletjes bij elkaar om uit te delen aan de kinderen van Zimtanga. Daarna gaan we naar buiten met 100 ballonnen van Wilde Ganzen voor de kinderen. Alle kinderen weten het een een mum dus Marjon en Lucy hebben zich een ongeluk geblazen. Een ballonnenfeest in de straten van Zimtanga. Na een mooie wandeling naar het meer van Bam en een bezoek aan de touwpomp die het uitstekend doet (het water van 23 meter diepte omhoog haalt), is het alweer bijna donker. Na een heerlijke maaltijd in het donker, gaan we weer vroeg naar bed.

Maandag 10 januari.

Het is mistig vanochtend en een stukje frisser (!) dan gisteren. Na het ontbijt gaan we op bezoek bij de kliniek en kraamkliniek van Zimtanga en ontmoeten we daar vier verpleegkundigen á la Marjon).De kliniek ziet er goed uit en is hygiënisch voor Burkinese begrippen. Er zijn kraamkamers, vaccinatie is mogelijk, er is een apotheek, en er worden veel baby’s geboren, gemiddeld één per dag. Ze kunnen nog veel gebruiken zoals bloeddrukmeters, onderzoekstafel etc. De kliniek bestaat uit vier vertrekken van ongeveer 4 x 4. Het volgende bezoek is de basisschool van Zimtanga waar de directeur ons ontving en Lucy namens de Korenbloem in Oirschot een toespraak hield in keurig Frans. De kinderen kwamen naar buiten en bekijken ons nogal verbaasd. Sommige kinderen vinden ons echt eng. De toiletten van de school zijn prima (project van ZWO). Na het overhandigen van de nodige cadeaus (tekeningen, brieven, ballen) en het bekijken van de klaslokalen (per klas ongeveer 95 kinderen). In totaal 266 jongens en 267 meisjes. Hierna gaan we naar de lokale moskee, de grootste van de omgeving. Normaal bezoeken 300 mannen en 100 vrouwen deze moskee maar bij hoofdtij dagen zijn het er wel 1000. Er worden toespraakjes gehouden en we mogen binnen een kijkje nemen. Vervolgens staat Komsilga op het programma en daar worden we groots onthaald met toeters, bellen, spandoeken, zang en dans. Onder een rieten afdak zitten we met de oudsten van de stad om te luisteren naar voordrachten.

Er wordt muziek gemaakt op bijzondere muziekinstrumenten door blinden uit het dorp.

Na dit enerverend onthaal door het dorp lopen we naar de EHBO post. De spullen die nodig zijn om te starten zijn pas geleden aangekomen. Helaas is de post nog niet in gebruik. De ruimte is groot genoeg en ook hier zijn een verpleegkundige en een kraamvrouw aanwezig. Er wordt ons een grote pan spaghetti aangeboden waar we wel zin hebben. Daarna komen de cadeaus waaronder vier levende kippen en twee enorme schalen met doppinda’s. Dit zijn voor ons ongebruikelijke cadeaus! Wij geven een bepaald bedrag aan giften, aan de gehandicapten van het dorp, aan Pierre (jongetje van drie jaar, geboren tijdens het bezoek van de vorige delegatie) en aan het dorp zelf. We denken ‘naar huis’ te kunnen gaan maar mooi niet. Er wacht ons een verrassing: een grand surprise van Elisabeth, ze neemt ons mee naar Bantend-fougo waar ons wederom een grote ontvangst te wachten staan. Het dansen gaat ons steeds beter af, we doen volop mee. Het is erg feestelijk en de kinderen zijn hartstikke blij. Ook hier voordrachten, de dames zijn geïnteresseerd en luisteren vol aandacht naar Madame Elisabeth en Monsieur Simon.Monsieur Simon geeft duidelijk aan dat we niet zomaar met een zak geld over de brug kunnen komen maar dat er van beide kanten samenwerking moet zijn. Projecten kunnen worden aangevraagd en dan worden ze bekeken. We hopen dat er iets kan ontstaan maar beloven doen we niks. In de klaslokalen wordt voor ons gezongen en ook hier zitten er bijna 100 kinderen in de klas. De kraamkliniek op hetzelfde terrein was een beetje een anticlimax: hij staat er wel maar het gebouwtje is drie keer niks. Grote scheuren in de muren en het ziet er erbarmelijk uit. De tafel om op te bevallen lijkt wel een martelwerktuig (puur betonnen plaat, heel vies ook nog). We kunnen ons niet voorstellen dat hier baby’s worden geboren. Nu zijn de vrouwen gedwongen om achterop een brommer of iets dergelijks, naar Zimtanga te reizen voor hulp. Na dit bezoek vertrekken we eindelijk naar huis. Ons programma is drastisch gewijzigd. We kletsen nog wat, eten witte rijst met kip (vanmiddag gekregen) en watermeloen na.

Dinsdag 11 januari

Rise and shine voor dag en dauw. Om 09.30 uur gaan we weer op pad en vandaag is dat naar Singa. Een klein plaatsje in de bush-bush, 35 km van Zimtanga vandaan maar onmogelijk te bereiken zonder gids. Tijdens het wachten op de vrouw van deChef zien we dat de jongeren van het dorp massaal hun mobieltjes opladen op de accu van een grote camion. Inventief en praktisch zijn ze hier. Met la Reine Elisabeth arr iveren we in Singa. Stofhappen in de woestijn, het is een gamedrive a la Dakar met zelfs een echte echte klapband erbij. Met gevaar voor eigen leven verwisselt chauffeur Paul de band en na dit avontuur in de dessert wacht ons een feestelijk onthaal in Singa door alle kinderen die in een haag staan en enthousiast zingen: “BON ARRIVÉ”. De schietmijnheer (door ons genaamd Pinkeltje), is er ook weer bij. De gebruikelijk toespraken en cadeaus passeren de revue.

Daarna gaan we naar de school en bekijken we de klaslokalen. Sjofele bankjes, heel veel kinderen per klas (ca 60 per klas). We bezichtigen een van de huisjes van de leerkrachten, (project van ZWO?) en hebben een gesprekje met Zacharias, klassenleraar. Hij woont op het terrein zodat hij niet steeds terug hoeft te reizen naar de stad. We worden onthaald op kip met saus en brood en cola of bier. We ontdekken dat de drinkwatervoorziening niet goed is en dat de kraantjes bij de toiletten kapot zijn. Simon en Paul proberen het te repareren. De zoveelste mand pinda’s wordt aangeboden waarmee we vast de tien kilo zijn gepasseerd. 200 leerlingen zitten er op dit schooltje in Singa, 107 meisjes en 93 jongens. ZWO heeft al tien jaar een relatie met deze school.

Om 13.30 uur worden we zingend en dansend uitgeleide gedaan en verdwijnen we in de woestijn. ’s Middags gaan we opnieuw met Elisabeth de bush in, op bezoek bij de smeden annex pottenbakkerij. Onderweg weer iets spannends: de auto blijft steken in het rulle zand en wordt met man en macht en vooral veel Girlpower uit de kuil geduwd, met hulp van omstanders die in een keer komen opduiken met hulpmiddelen, zoals een schep. Ook bij de forgeron (smederij) worden we weer onthaald met muziek, dans, kippen en pinda’s. Maar ook een prachtig zelfgemaakt houten slot en enkele potjes uit de pottenbakkerij. Handjes schudden, heel veel handjes schudden. We bewonderen de potten en de pannen en zien hoe het aambeeld wat indertijd door Gered Gereedschap is geschonken, intensief wordt gebruikt door de twee smeden. Om ongeveer 18.00 uur wordt het alweer snel donker en we redden het net naar huis. Wat denk je dat we eten vandaag? Juist: kip. Met heerlijke verse groenten en papaya en sinaasappel na. We praten nog lang na over emancipatie in Burkina Faso. We smeden wilde plannen om bij thuiskomst een origineel idee te ontwikkelen voor een kerkcafé: we willen een workshop kalebassen schilderen geven aan belangstellenden. Mutsjes breien voor de kinderen in het weeshuis kan ook. We liggen er deze keer laat in: 22.00 uur.

Woensdag 12-01-2011

Vandaag mogen we meedoen met de kinderen van de basisschool in Zimtanga. We verdelen ons in twee groepen en schuiven aan in de bankjes bij de klas van groep CE1 (leeftijd ongeveer 10) Er zitten ruim 95 kinderen in de klas en ze krijgen een taalles. De moeilijke woorden staan in een verhaaltje over de pauze van de kinderen. Ze hebben goed hun lesje geleerd. De leerkracht heet Sankara Salifou en is 36 jaar. Het valt ons op dat deze kinderen enthousiast zijn en graag antwoord willen geven. Ze zitten met vieren of vijven in de bank. De aanwijsstok is een boomtak.

Na een kwartiertje vertrekken we naar de volgende klas CE2 (9 – 11 jaar). 98 kinderen zitten er in de klas. We krijgen les over beleefdheidsvormen en respect. Dit zou een uitstekende les zijn in Nederland. Sawadogo Djeneba (30) is hier leerkracht. Ook hier reageren de kinderen enthousiast. Na dit schoolbezoek gaan we met Elisabeth kijken naar de beroemde Ecosantoiletten kijken. De poep en pis,- om het zo maar eens te zeggen – worden opgevangen en later gebruikt als mest op het mest. Er zijn er twee van ZWO. Deze toiletten zien er prima uit. Na de lunch gaan we met madame Elisabeth naar de Femmes Batantes. Cést le Assocation Promo-Femmes et Enfants de Zimtanga/BAM (APROFEZ). Al dansens en zingend wandelen we met de vrouwen terug naar huis waar we het dansen voortzetten en ook nog meetrommelen met de dames die slaan op kalebassen. Het is groot feest op de binnenplaats. We schatten het aantal op 200 vrouwen en kinderen en een paar mannen. De blinde verhalenverteller is er ook weer bij en speelt op zijn luitje. Hij wil er graag iets aan overhouden en krijgt geld plus van Marjon een lief klein knuffelbeertje voor zijn hulpje dat is meegekomen, een kind van ongeveer 7 jaar. Later horen we aan tafel dat deze mijnheer dacht dat het een eetbare knuffel was en hij wilde het graag opeten. Het knuffeltje heeft het helaas niet overleefd. Trommelen, zingen, cadeau’s en wij delen aan de kinderen snoepjes en pepernoten uit. In rijen van drie komen de kinderen en de moeders op de snoepjes af. We gaan vanmiddag op bezoek bij de nieuwe middelbare school van Zimtanga, bestaande uit twee klaslokalen. Hier zijn in 2000 bomen aangeplant door leerlingen van het Strabrechtcollege. We bekijken de le gom Arabiqueboom, waar een speciaal soort gom vanaf komt. Dat kan worden gebruikt als stijfsel voor kleding (bv Vliscostoffen). De leerlingen van de klas die we bezoeken, zijn erg verlegen en geven nauwelijks antwoord op onze vragen. Jammer. Het zijn toch tieners…..!? Maar dat ligt hier waarschijnlijk een beetje anders. OK. We vertrekken naar huis en passeren daarbij de goudmijn van Zimtanga. Verschrikkelijk troosteloos en armoedig om aan te zien. De schachten zijn 72 meter diep en erg smal. Jonge mensen onder het stof zijn er bezig om goud te zoeken en stenen uit te hakken. Het valt duidelijk niet mee. Een van de jongens laat ons een korreltje goud op een stukje steen gevonden en wil ons dat verkopen voor 20.000 CFA’s (= ca 30 euro). Dat doen we maar niet.

Thuisgekomen kunnen we nog net meemaken hoe de haan wordt geslacht en Marius maakt daar een foto van. Hoe het de kip vergaat, willen we niet afwachten. Het eten smaakte desondanks toch heerlijk. Noellie doet de haren van Marjon op z’n Afrikaans, dwz mooie, strakke vlechtjes. Het staat haar leuk. Het wordt fris ’s avonds, de zon is onder voor dat je het in de gaten hebt.

Donderdag 13-01-2011

Het is vandaag ‘pompendag’, dwz we gaan naar Kayon voor het bezichtigen van de touwpomp. De hele buurt is weer op de been en ontvangt ons hartelijk waar we aan mee doen. “Hallo, hallo” is het liedje en dat slaat oa op het gebruik van de mobiele telefoon. Of all things, Mevrouw Elisabeth doet ook mee en legt ons uit wat het liedje betekent. We doen natuurlijk volop mee en dat maakt het heel gezellig. In dit dorp woont Hamidou, die gesteund wordt door iemand uit Geldrop. We maken een foto van hem en zijn gezin. Ondertussen krijgen we kippen aangeboden en frisdrank. Op weg naar de pomp stoppen we om te kijken waar er krokodillen zitten, dat is namelijk het geval. Er zijn rotsachtige schuilplaatsen, gaten gemaakt in de kleiachtige oever, daar zouden 12 beesten wonen. Jammer dat we geen krokodillen zien, de gaten en voetstappen zien we wel degelijk. Niemand weet hoe die beesten hier gekomen zijn en ook niet of ze ooit nog zullen verdwijnen. Tip van Simon: krokodillen vlees is heerlijk dus maak er iets lekkers van. Goed idee, dan ben je ze meteen kwijt en je houdt er nog wat aan over ook. Maar dat idee moet nog worden uitgewerkt. Boully (bassin) staat al erg laag, probleem voor de nabije toekomst.

Op naar de pomp lafia (lafia betekent leven)waar we naar toe lopen. Jammer genoeg is ie stuk, het touw is eraf en ook de zwengel was niet goed meer. Deze pomp is in 2009 aangeboden door een basisschool uit Vught waar de kleinkinderen van Piet Bakker op zitten. De pomp staat op een betonnen waterpomp en is 35 m diep. De helft ligt open en dat is jammer want daardoor komt er troep in. Nu haalt de bevolking op de ouderwetse manier water met emmers. We krijgen weer cadeau’s mee in de vorm van. Jawel, de beroemde Burkinese kippen en hanen, drie stuks.

’s Middag gebruiken we thuis de lunch, soep met kip en brood. Vanmiddag naar de tuinen van de Chef in Zimtanga, waar we even kijken. We zien vooral rode uien en harcots verts, die worden verbouwd en geëxporteerd. Dan gaan we naar de pomp in Batanga waar we schrikken van de omstandigheden: de kinderen met name zien er niet goed uit en zijn vies. Sommigen hebben wondjes aan hun benen en kapotte benen. Ook deze pomp is stuk. ZWO heeft in 2009 deze pomp al gerepareerd maar nu ligt ie alweer stil, vanaf een paar maanden. Het muurtje eromheen is ook helemaal gesloopt en er ligt veel viezigheid. We vragen ons af waarom het er zo uitziet en vragen dat ook aan de oudsten van het dorp. Die geven geen antwoord. Simon en Elisabeth leggen uit dat het wel hun verantwoordelijkheid is en dat we verder niets voor hen kunnen doen wanneer ze denken dat wij alle problemen wel een keer zullen oplossen. Ook hier krijgen we vier kippen als blijk van waardering maar we hebben zelf e naar gevoel over dit gebeuren.

Hierna bezoeken we de Tuinen van de vrouwen van Zimtanga. De eerste dieselmotorpomp is daar 27 jaar geleden aangeschaft door ZWO en werkt prima. 15 hectare grond wordt bewerkt dmv irrigatiekanalen. Het ziet er prachtig uit, vooral met het water en de heuvels op de achtergrond, heel mooi. Lianne bewerkt nog met een van de vrouwen de grond om onkruid eruit te halen. Het is een groot project en werkt uitstekend. Na deze verademing rijden we naar Dougré waar Lianne van een jonge moeder de baby mag lenen omdat ze wil weten hoe dat voelt in de draagdoek op de rug. Viel niet tegen, schattig kindje, daar lag het aan. Uiteindelijk begon ie toch te huilen.

Op naar andere tuinen in Dougré, die nog beginstadium zijn. De pomp is er al vanaf 2005 met microkrediet verkregen. WE krijgen hier weer de vertrouwde toespraakjes van Elisabeth en het dankwoord van Simon. En dan weer de onvermijdelijke kippen, 5 stuks dit keer. Nog net op tijd voor het donker zijn we thuis en kunnen zelfs nog een foto van de zonsondergang nemen.

De leraren van de basisschool van Zimtanga komen op bezoek en brengen een leuk cadeau voor Lucy mee, de schriftjes van hun leerlingen,vol met tekeningen voor de school in Geldrop. Het verhaal van deze lange en boeiende dag is nu voorbij. Welterusten.

Tot snel,

groetjes van ons allemaal.