INFORMATIEBULLETIN 53

december 2013

In dit bulletin

• Jublieumbezoek aan Burkina Faso

Blijf ook op de hoogte via onze website: www.geldrop-burkinafaso.nl

Vooraf

In deze aflevering heel veel over de reis naar Burkina Faso, die maar liefst 13 mensen ondernomen hebben. Een aantal van hen heeft een verslag/impressie geschreven over een bepaald aspect: zoals de projecten, het jubileumfeest, de scholen en een trip die een deel van de groep maakte. Enkele verslagen zijn van deelnemers die deze reis voor het eerst maakten. Bij dit alles nogal wat foto’s gemaakt. Geen flauw idee hoeveel, maar het moet toch in de duizenden lopen. We doen er een paar bij.

Het jubileum was natuurlijk het centrale punt. Het feestje dat we in het voorjaar in Geldrop hielden moest in Zimtanga nog eens dunnetjes (??) overgedaan worden.

De uitvoering van het jubileumproject is gestart en de eerste tricycles zijn officieel overhandigd. U leest er over in het stuk over de projecten. De opbrengst van de jubileumacties ligt nu rond de € 70.000, inclusief de bijdrage van Wilde Ganzen.

Alles bij elkaar veel te veel stof voor één bulletin, dus er blijft wat materiaal liggen voor het volgende nummer, dat naar verwachting in januari 2014 verschijnt. Dan hopen wij ook weer een vervolg te kunnen plaatsen van de geschiedenis van de samenwerking met Burkina. Dan tevens wat meer over de parrainage. We moeten nog een aantal zaken op een rijtje zetten, ook letterlijk: er zijn foto’s gemaakt van bijna al deze schoolkinderen. Nu nog het juiste gezicht bij de juiste naam brengen.

Kort nieuws sinds ons vorige bulletin:

• We waren in september traditiegetrouw present op de Andere Mert. Een week daarvoor voor het eerste op de Wereldmarkt in Nuenen. Wat ons betreft houden we die erin!
• Noëlie stapte onlangs in het huwelijksbootje en heeft het bureau in Ouaga verlaten. De Burkina-reizigers konden al kennismaken met Viviane.
• Er is een vrachtwagen vol met spullen verscheept naar Burkina en intussen in Ouagadougou aangekomen.
• Tenslotte mochten wij weer een handje helpen bij de erwtensoepactie van onze collega’s voor hun project Lombok. Gefeliciteerd met het prachtige resultaat van € 4.250,–!!

Marius van Brugge

Feest in Zimtanga

Op vrijdag waren we in Zimtanga aangekomen en op zaterdag zou het grote feest plaatsvinden. ’s Ochtends werden we bij de Chef verwacht, ’t was er al ’n drukte van jewelste en steeds weer werden we aan nieuwe gasten voorgesteld. We waren al 5 dagen in Burkina en dachten dat we al ’n beetje geacclimatiseerd waren maar wat was ’t daar warm ! Piet, onze voorzitter, wilde keurig voor de dag komen en had voor de gelegenheid een kostuum aan met daaronder een lichtgroen overhemd, binnen de kortste keren was zijn overhemd donkergroen. 
Na ’n uurtje gingen we naar het feestterrein, de vrouwengroepen stonden ons al zingend en dansend op te wachten, er heerste een vrolijke sfeer. Men stond in een kring opgesteld en al handenschuddend gingen we de kring langs. Iedereen heette ons van harte welkom en bedankte ons dat we zo’n lange reis hadden gemaakt om hen te komen bezoeken. Dit wordt enorm gewaardeerd. Vaak wordt ook meteen een goede terugreis gewenst. Onze stoelen stonden onder een tent, maar gelukkig stonden op het feestterrein veel bomen zodat de bevolking niet in de brandende zon hoefde te staan. Er werden serieuze toespraken gehouden door de Chef, de Prefect, de grondlegger van het geheel Herman Bouman en onze voorzitter Piet Bakker. Uit alles klonk veel respect en dankbaarheid.

Tussendoor waren vrolijke optredens, geweldig en verrassend was de act van de Burkinese Michael Jackson met bodyguards en fans. 
De kinderen wilden natuurlijk ook alles volgen en klommen in de bomen, regelmatig werden ze gesommeerd naar beneden te komen maar als ze uiteindelijk aan één kant van het terrein uit de bomen waren zaten ze er aan de andere kant van het terrein al weer in.
Tussendoor werden ook steeds geweerschoten gelost, wij waren zo druk om alles bij te houden (er was overal van alles te zien) dat we ons bij de nieuwe knallen steeds weer te pletter schrokken hetgeen grote hilariteit opleverde.
Ik heb geen idee hoe lang we daar gezeten hebben, hoe lang ’t allemaal geduurd heeft, hoeveel handen we geschud hebben, wat ik wel weet is dat er een leuke en ongedwongen sfeer heerste, dat iedereen vrolijk was en dat ’t voor iedereen echt feest was.

Toen ’t officiële gedeelte op het terrein was afgelopen werd van ons, de eregasten, verwacht dat we teruggingen naar het huis van de Chef waar een gezamenlijke maaltijd werd genuttigd. Misschien waren we liever op het feestterrein gebleven maar dat kon natuurlijk niet. Voor de lokale bevolking was op het feestterrein ook voor eten en drinken gezorgd. Toen wij al lang, volledig uitgeteld door alle indrukken, bij ons “eigen huis” zaten hoorden we in de verte nog het feestgedruis.
 Ik kijk terug op een overweldigende reis met veel hoogtepunten. Natuurlijk was ’t soms emotioneel en moeilijk maar deze zaterdag was ’t alleen maar feest !

Nolly Foliant

Bobo-Dioulasso

Bobo-Dioulasso…een stad bekend om zijn muziek, de moskee met de Sahel architectuur en het oude historische centrum. Op stap met vijf vrouwen, verschillende achtergronden maar met eenzelfde interesse, wetend dat “ieder mens telt”; nieuwsgierigheid naar haar/zijn cultuur. Bobo; een zoektocht naar ons onderkomen “Villa Rose” geleid door een Nederlands-Burkinees echtpaar. Vijf vrouwen die luidkeels tegen de chauffeur zeggen: stop!…een goede nachtrust, vroeg uit de veren en op stap met een alleraardigste gids. Naar de moskee , voordat het gebed begint en wij er niet meer naar binnen mogen. De Grote Moskee, gebouwd in 1893, een speciaal voorbeeld van de “ Sahel-stijl” met conische torens en houten stutten in het witte leem van de moskee. Lange, smalle gangen, heel donkere ruimtes en voorin de halfronde ruimte waar de imam staat. Ontluchtingsgaten in het dak en bovenop het dak zien we de mooi bewerkte keramieken deksels liggen waarmee de gaten afgesloten kunnen worden. Vanaf hier zien we de torens in een verschillend perspectief.

Aan de overkant de oude stad; daar waar de moslims wonen; de “griots”, een traditionele kaste van muzikanten en gebedszangers; de smeden; de edelen/boeren; de houtbewerkers; de stofbewerkers, de medicijnvrouwen… allen wonend in hun eigen wijk en allen drinkend hetzelfde bier dat daar gemaakt wordt, nl. chopolo. De rode, zanderige, stoffige hoofdstraat waar de granen liggen te drogen, waar de stenen worden gemaakt, waar de was hangt te drogen, waar het vlees kookt in een pan op een vuurtje. Daar waar gelachen en gepraat wordt; gewerkt en geluierd. Vanuit de hoofdstraat een wirwar van kleine, rode, zanderige paadjes tussen de huizen van rood leem door, uitkomend bij de rivier waar gewassen wordt, waar de heilige vissen zwemmen, waar een moeder haar kind de borst geeft.

Wat een tegenstelling met het dorp dat we ook bezoeken… het dorp Koumi, er mag niemand gefotografeerd worden; de huizen zijn opgetrokken in rode leem; elk huis op dezelfde manier, baan voor baan (verplichte architectuur)…. Een rand witte kalk rond een ingang geeft aan dat daar een café is. Het geloof in animistische rituelen rond de dood is op diverse plaatsen te zien. Ja, ‘local live’…; wel heel naar als je de holen in de grond ziet waar alleen de vrouwen mogen komen en waar de jonge meiden worden ”besneden”. ’s Avonds met elkaar een eenvoudige maaltijd in de open lucht met voor ons de muzikanten, de djembé, de gitaar,de zangers, het ritme voelend in je lijf.

Henriëtte Korevaar

Verslag van projectenbezoeken tijdens ons verblijf in Burkina Faso oktober/november 2013.

Wie verre reizen doet, kan veel vertellen. En er is veel te vertellen. Ons eerste bezoek hebben we afgelegd bij Aides Familliales. Nu geen project meer van ZWO, maar via ZWO is het vele jaren ondersteund en als we in Ouaga zijn gaan we er even op bezoek, om te zien hoe de zaken er voor staan. Men was volop bezig om nieuwe leerlingen te selecteren. Er zijn nog steeds meer aanmeldingen dan men kan plaatsen, maximaal 50 per cursus. Het nieuwe gebouw, verkregen nadat het vorige in 2009 zwaar was beschadigd door de regenval, staat er prima bij. Er zijn 10 kamertjes voor overnachtingen. We hebben Angeline Traoré de suggesties gedaan om reclame te maken bv. via Lonely Planet en een eigen website.

Tijdens ons bezoek van Zimtanga hebben we de pomp in Kayon bezocht. Door de grote diepte van de put, 36 meter, is de stijgbuis afgebroken. We hebben met Salif mogelijke oplossingen besproken. Hij zal een offerte maken van de kosten om de pomp weer te laten functioneren. Maar we hebben als strikte voorwaarde gesteld aan de bevolking dat er een actief beheercomité moet komen. Hierin moet 1 persoon de eindverantwoordelijkheid op zich nemen. Als hier niet in voorzien wordt gaan ZWO niet investeren in de reparatie.

Als jubileumgeschenk is er maximaal 5000 euro vrijgemaakt om een arm dorp, waar we tot nu toe geen projecten ondersteund hebben een graanmolen te geven. Een bezoek aan het dorp Nordié, waarheen volgens de chef van Zimtanga geen weg was, bracht een officiële ontvangst met toespraken en een maaltijd met zich mee. De vrouwen van het beheercomité, voorzitter, penningmeester, secretaris en enkele gewone leden hebben zich voorgesteld. Ze glommen van trots dat ze een graanmolen zouden krijgen, want dat scheelt hen veel tijdrovend en zwaar werk. We hebben even staan kijken naar het stampen in een vijzel en malen tussen 2 stenen.

Op terugweg nog langs een dorp, dat een dijk wil aanleggen om een kunstmatig meertje te creëren voor irrigatiedoeleinden. Er zal binnenkort een aanvraag komen.

Zondagmiddag zijn de vrouwen naar de tuinen van de van de vrouwen van Zimtanga geweest. Het bestuur van de tuinen heeft zich voorgesteld en daarna was er een levendige discussie over het werken op de tuinen. De mannen hadden het zware ploegwerk gedaan en nu gingen de vrouwen jonge plantjes poten. De mannen hebben met Salif de touwpomp bekeken. Hij moet enkele verbeteringen aanbrengen om de werking te verbeteren. Een offerte volgt. Een bezoek aan het Ecosan-toilet is er helaas bij ingeschoten.

Na terugkeer in Ouaga hebben Piet, Theo, Jean Marie Vivianne en Simon een bezoek gebracht aan het dorp Goué. Daar is in 2009 een kleine kippenfarm gestart. In 2012 bleek bij een bezoek van 2 medewerksters van Wilde Ganzen dat er geen kip te bekennen was. Allemaal dood door een kippenziekte. Maar tot ons genoegen was de eigenaar weer opnieuw gestart. Er liepen alweer hanen en kippen rond. Volgens Theo Foliant, semideskundige omdat zijn vader een kippenfokkerij heeft gehad, waren alle basismaterialen aanwezig om goed te kunnen fokken. Een ander kippenfokproject voor 20 onbemiddelde vrouwen was nog niet gestart. Wel waren 10 kippenrennen gebouwd, maar die (nog) niet geschikt om te gaan fokken. Er zal aan een expert met praktische kennis gevraagd worden een voorstel te doen met welke aanpassingen er wel goed gefokt kan worden. Offerte komt binnenkort.

Piet, Salif en Simon zijn naar Koupéla geweest, zo’n 140 km naar het oosten om daar projecten te bekijken die Huib Povel ondersteunt. Er worden daar ook touwpompen geplaatst. Joanny, een assistent van Huib heeft 2 maanden stage gelopen bij Salif. In de tuin van het kantoor van OCADES, waar Huib mee samenwerkt staat een werkende touwpomp voor de bevloeiing van de groentetuinen. We hebben enkele mogelijke verbeteringen besproken. Een ander interessant project is de bouw van biogas installaties. Met 40 kg poep van koeien en varkens kan men 2 grote gaspitten en een gaslamp laten branden. Op de gaspitten kan men voor 35 mensen koken. De gaslamp is goed voor de verlichting van een kamer. De restanten van de poep kunnen als grondverbeteraar gebruikt worden. De totale kosten zijn 610 euro, die men in enkele jaren kan terugbetalen. Men hoeft geen hout meer te sprokkelen en dat scheelt tijd en is beter voor het milieu. Mogelijk kunnen we zaken doen met OCADES, want zij hebben een boormachine op een vrachtwagen, die mogelijk ook voor FBS gaten kan boren. Salif kan dan de touwpomp installeren. Kosten ongeveer 16 euro per meter de grond in, exclusief vervoerskosten van de boormachine. FBS heeft een zware dieselmotor in de aanbieding, die men bij OCADES wil gebruiken om met perslucht te gaan boren. Ook overdragen van hun kennis van de bouw van biogas installaties kunnen we goed gebruiken.

In Dédougou, in het westen van Burkina hebben Piet, Simon en Salif een touwpompinstallatie bezocht, die Salif op verzoek van Astrid Holtslag daar geplaatst heeft. Helaas is de beloofde opbrengst niet gehaald. Het probleem bleek dat de diameter van pvc-pijp niet altijd gelijk is. In dit geval was de diameter 23 mm en de zuigertjes hebben een diameter van 20 mm. Er lekt dus heel veel water langs de zuigertjes. Intussen heeft men op de plaats van het boorgat een put gegraven. We hebben voorgesteld om na te gaan of deze diep genoeg is. Mocht hij toch nog droog komen te staan dan kunnen ze hem verder uitgraven. Daarna kan Salif de pomp terugplaatsen op de put.

Op terugweg naar Ouaga hebben we een Ecosan-toilet bezocht. Er zal worden bijgehouden hoeveel liter urine als meststof gebruikt wordt en hoeveel gedroogde poep als grondverbeteraar. Tevens wordt bijgehouden wat de meeropbrengst is op de tuinen. Met deze gegevens kan men anderen overtuigen ook een Ecosan-toilet te beginnen.

In Sakoinsé hebben we een graanmolen bezocht, die betaald is door een familie uit Mierlo ivm de zeventigste geboortedag van beide ouders. Men had een slimme uitbreiding gekozen, waardoor er zowel graan als karitébonen gemalen kunnen worden. Van de gemalen karitébonen kan men karitéboter maken, die veel gebruikt wordt in de cosmetische industrie. De ontvangstceremonie was hartverwarmend: toespraken, zang en dans. Maar vooral glunderende vrouwen, die heel trots zijn op hun molen.

Nog dichter bij huis liggen de tuinen van een particulier, die al sinds 8 jaar een touwpomp met een druppelsysteem heeft voor de bevloeiing van zijn tuinen à 1 ha. De installatie werkt nu echter niet. Salif zal een reparatieplan maken incl. de kosten. Als de man reclame wil maken voor dit systeem is ZWO bereid een kleine lening te geven. Want het bevordert het gebruik van de touwpomp en het zuinig omgaan met water. Met 1 pomp en druppelsysteem kan 1 ha worden geïrrigeerd.

Tot slot van de dag ontmoeten we de rest van de groep bij Robert Ilboudo. Hij heeft 3 jaar in Ede gewoond, maar kon niet aarden. Hij is op eigen initiatief een opleiding voor straatkinderen begonnen, oa met gereedschap van Gered Gereedschap uit Geldrop. Helaas was door een zware storm het dak van zijn werkplaats afgewaaid. We hebben hem blij kunnen maken met geld dat we van verschillende mensen hadden meegekregen om aan een goed doel te geven. De eigen handig gegraven put levert al een beetje water op. Hij is nu 20 m diep en moet nog circa 5 m dieper om het hele jaar water te hebben. Op dit moment heeft hij 8 kinderen, die hij een opleiding kan geven, maar als de werkplaats weer hersteld is kunnen er 20 jongeren een opleiding volgen. Geweldig particulier initiatief!

Als klap op de vuurpijl zijn er op de laatste dag 4 driewielers overhandigd door de minister van Action Sociale. Eén voor een meisje van een jaar of 12 en een voor een iets oudere vrouw. Twee andere vrouwen kregen een driewieler boutique, zoals ze daar zeggen. Deze uitvoering heeft 2 kisten voor handelswaar en een dakje tegen de zon. Met deze fietsen kunnen straks 40 vrouwen beginnen met straathandel. Voor de start krijgen ze 100 euro aan handelswaar, maar dat bedrag moeten ze in termijnen terugbetalen.

Tussen alle bedrijven door hebben Piet, Theo en Simon gesprekken gevoerd met de huidige bezetting van het bureau van FBS Jean Marie en Viviane over de onderlinge samenwerking, wijze van registratie van projecten, projectresultaten en de financiën. De gesprekken zijn in een constructieve sfeer verlopen. Afspraken zijn vastgelegd en nu ook daarna werken. Uit bovenstaande mag blijken dat er naast het feestvieren ook veel is bereikt door alle bezoeken.

Namens de projectgroep,

Simon v.d. Maal