Informatiebulletin 36

Juni 2008

In deze aflevering:

Partners van ZWO
Touwpomp
De scholen
Samen Verder voor Komsilga
Meise Mert

Blijf ook op de hoogte via onze website: www.geldrop-burkinafaso.nl

1. Partners van ZWO.

Al vele jaren werkt ZWO samen met Wilde Ganzen en de NCDO(Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling) via het KPA(Kleinschalige Plaatselijke Activiteiten)voor de realisatie van projecten in Burkina. In de afgelopen 10 jaar hebben we daardoor gemiddeld 2.5 maal zoveel of 2.5 maal zo dure projecten kunnen ondersteunen. Vele tienduizenden euro’s zijn zowel door Wilde Ganzen als de NCDO betaald aan projecten in Burkina. De basis was uw jaarlijkse vrijwillige bijdrage. Daarnaast hebben we ook geld binnengehaald via acties op scholen, markten, bij bedrijven en mensen, die iets te vieren hadden, bv. jubileum of pensionering.

De eerste aanvragen konden we doen met soms minder dan een half A4-tje. Dat kan nu echt niet meer. En terecht. Er wordt veel meer gedaan aan de kwaliteit van de projectaanvragen en de verantwoording als het project is uitgevoerd. Daarom hebben zowel Wilde Ganzen als de NCDO een uitgebreid formulier ontwikkeld, waarin goed moet worden omschreven wie de aanvragende groep is in Burkina en welke doelen op korte en langere termijn verwacht mogen worden. Heel belangrijk is ook wie verantwoordelijk is voor de voortzetting van het project. Hoe is de financiering geregeld van bv. reparatie en onderhoud. Is er een comité dat waakt over voortgang en financiën? Zo zijn er nog een aantal criteria waarop onze aanvragen worden beoordeeld. Wilde ganzen wil dat de aanvraag uit Burkina zelf komt. Hiermee wordt voorkomen dat het niet een door ons bedacht project is, maar daadwerkelijk een project is dat aansluit bij de behoeften van de bevolking. Ons bureautje in Burkina is daarin een belangrijke schakel.

In 2007 heeft de NCDO haar beleid nogmaals aangescherpt onder het motto: “KPA nieuwe koers”.

Voorop staan de millenniumdoelen. Vastgesteld in 2000 door regeringsleiders van 189 landen. Deze luiden:

de armoede halveren, minder mensen hebben honger
elk kind moet naar school
mannen en vrouwen gelijkwaardig
minder kindersterfte
verbeteren gezondheidszorg voor moeders
bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziekten
bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater minder mensen in sloppenwijken
toegang tot betaalbare medicijnen, eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden

Daarnaast komt er meer focus op de duurzaamheid en kwaliteit. Naast investeren in infrastructuur, zoals de bouw van ziekenhuisjes en scholen komt er nu ook aandacht voor het opleiden van mensen in ontwikkelingslanden, opdat ze zelfstandig verder kunnen. De NCDO gaat ook opstartkosten subsidiëren van bv. een partner. Trainingen liefst door lokale mensen en niet even een paar experts uit Nederland invliegen, cursus geven en weer terug. Veel belangrijker is om de trainers te trainen. Ook de opbouw en uitbouw van de organisatie in het ontwikkelingsland wordt gesubsidieerd. Mogelijk dat we daar gebruik van kunnen maken bij de uitbouw van het bureau FBS in Ouaga.

De NCDO hecht ook veel belang aan de voorlichting in Nederland. Op welke manier worden welke groepen in de Nederlandse bevolking bereikt. Creatieve benaderingen worden gestimuleerd en gesubsidieerd.

Ook heeft de NCDO een rankingssysteem ontwikkeld om de grote stroom van aanvragen te beoordelen. In dit nieuwe systeem zijn de nieuwe uitgangspunten verwerkt, zoals: soort project, kwaliteit, aantal en soort mensen in Nederland bereikt met voorlichting en de kwaliteit van de voorlichting. Per maand is er een budget, zodat de projecten die het hoogst scoren in de ranking voor subsidie in aanmerking komen, ongeveer 20 per maand. We weten nu beter dan tot nu toe waar we op moeten letten om subsidie te krijgen en krijgen beargumenteerd waarom een project gesubsidieerd zal worden of niet.

Meer informatie over de NCDO vindt u op: www.ncdo.nl en voor Wilde Ganzen:www.wildeganzen.nl

Simon v.d. Maal

2. Touwpomp

Een tussenrapportage

U heeft er – behalve enkele demonstraties en wat artikelen in Middenstandsbelangen en de Trompetter – wellicht nog niet zoveel van vernomen: het project 500 pompen en 500 latrines voor Burkina Faso.

Toch is er wel het nodige gebeurd: in januari is de delegatie van ZWO naar Burkina Faso geweest met in hun bagage een eerste schaalmodel “nieuwe stijl” van de touwpomp. De demonstraties daar werden met enthousiasme begroet.

Gered Gereedschap is inmiddels al met de volgende versie bezig. Dat is nodig, omdat de Westerse mens het oude model maar “houtje-touwtje” vond, terwijl het toch een prima pomp is. Ook bij een instantie als Impulsis kom je enige scepsis tegen. Jammer, want voor de prijs van één “traditionele” pomp (ca. 10.000 Euro) kun je 20 touwpompen plaatsen en ook de nodige latrines.

Tijdens zijn bezoek aan Cuba zag Simon van der Maal ook daar zo’n pomp staan, er staan er in Vietnam, Sénégal, Tanzania, Nicaragua en noem nog maar een paar landen op.

Tijdens ons bezoek aan Rwanda zagen we weliswaar geen pompen, maar wel betere vormen van latrines: de ECOSAN en het VIP-toilet. Dit laatste is niet voor VIP’s, maar staat voor Ventilation Improved Pit. Oftewel: door enige ventilatie raak je de wat minder fijne geur kwijt.

Het ECOSAN-toilet is een redelijk nieuwe uitvoering van het composterend toilet. Dit laatste is vooral bedoeld voor inbouw in huis (al kwamen we het vorig jaar wel tegen in Uganda op een kampeerterrein). Bij het ECOSAN-toilet worden urine en feces gescheiden opgevangen om – na een summiere behandeling – gebruikt te worden als mest. De juiste getallen weet ik op dit moment niet meer, maar het is wel iets in de orde van 200 kg graan per persoon per jaar wat zo\’n toilet kan opleveren. Betekent heel veel minder kunstmest en dus heel veel minder kosten!

Nadeel is wel, dat de bouwkosten tamelijk hoog zullen zijn. Of we daar dan ook mee zullen beginnen is de vraag, maar ook hiervoor geldt: je moet dit wel naar de mensen brengen met goede argumenten en vooral: ze moeten erin geloven en het accepteren als iets wat voor hen nuttig zal zijn.

Dit laatste geldt veel minder voor het VIP-toilet, omdat dit al bekend is in Burkina Faso. Ook dit toilet kost meer dan het simpele “gat in de grond” (met betonplaat, natuurlijk), maar moet haalbaar zijn. Ook omdat dit de gezondheid ten goede komt. We zullen het wel zien. Of, zoals we in Burkina Faso altijd zeggen “on verra!”.

Het project, wat we willen realiseren, kost veel geld, ook afgezien van de betere latrines. Tussen 500.000 en 1 miljoen Euro. Bovendien zijn er in Burkina Faso zo\’n 100 dorpen of wijken bij betrokken. Zoiets doe je niet op een achternamiddag!

Met andere woorden: er wordt zowel hier in Geldrop als in Burkina Faso hard gewerkt om alle gegevens op een rijtje te krijgen. Als alles goed gaat (en waarom zou dat niet?) dan gaat in oktober een groepje naar Burkina om de eerste fase van het project te starten: verdere bewustmaking van de bevolking, het beoordelen van de werkplaatsen, die de pompen moeten gaan maken, het opstarten van een lokale organisatie. Wat dit laatste betreft: het is van groot belang, dat het project gedragen wordt door de lokale bevolking. Zij zullen het moeten doen. Maar vooral ook: zij moeten zich eigenaar gaan voelen van de pompen. Want alleen zo kun je verzekerd zijn van aandacht voor de pomp en het onderhoud daarvan.

Omdat de touwpomp in Burkina nog nauwelijks bekend is, moeten er bij het tweede bezoek, dat voor januari 2009 gepland is, deskundigen mee die al heel veel pompen hebben geplaatst, maar vooral ook: die kennis hebben van het organiseren van de bewustmaking en het enthousiasmeren van de bevolking. Waaronder zeker ook verstaan moet worden het organiseren van de verantwoordelijkheden voor pomp en latrine!

Uiteraard zijn we op zoek naar sponsors, wat zeker gaat lukken. Voor de eerste twee delen van het project (bezoek oktober, en bezoek januari) is ongeveer 40.000 Euro nodig (dit is ook voor het plaatsen van 10 pompen).

Dat geld komt er.

Herman Bouman

3. De scholen.

De schoolartikelen die de kinderen van de verschillende scholen bij elkaar gespaard hadden , zijn intussen op de scholen in Burkina Faso in ontvangst genomen en nu was het natuurlijk leuk om te gaan vertellen, hoe enthousiast de kinderen in Burkina Faso waren en ook was het leuk, hen de antwoorden en hetgeen er meegegeven was, aan de scholen in Geldrop te overhandigen.

De Korenbloem in Oirschot, die een band heeft met de school in Zimtanga, ontving mij in februari in een grote hal waarin 16 klassen stonden. Via een beamer en scherm, liet ik ze foto’s zien van de kinderen op school in Zimtanga. Sommige foto’s had ik groot voor hen afgedrukt, ik had veel tekeningen en brieven voor hen. De kinderen waren erg enthousiast. Er was flink wat vooruitgang bij de school in Zimtanga. Van 287 leerlingen in 2005, waren er nu 448 leerlingen, en 6 leerkrachten. Dus “ redelijk” volle klassen !

Bij BS de Bron mocht ik tijdens de weekafsluiting ook vertellen over hun vrienden in Cargo. Ik had voor hen een brief van het hoofd van de school Kinda Issa, wat uitvergrote foto’s en een CD met foto’s. Ik kon wat vertellen over de school in Cargo en over hoe blij ze waren met hun gekregen schoolspullen. In 2005 waren er 308 leerlingen; in 2008 waren het er 395.

In januari heb ik de “post” voor BS het Anker, nl. een CD met foto’s, uitvergrote foto’s en een brief van Sawadogo Bienvenue (een leerling) en een brief van het hoofd van de school, naar hen gebracht. De school had een volle agenda en vond het moeilijk om tijd vrij te maken om iets uitgebreider aandacht aan het project te besteden, misschien weer in het volgend schooljaar. In het jaar 2004 had Singa 120 leerlingen, in 2008 hadden ze 188 leerlingen.

Bij een open podium in april op BS het Klokhuis, heb ik de kinderen de hartelijke groeten gedaan van de leerlingen van Kourpelé. Ook weer grote foto’s , tekeningen, brieven en een CD met foto’s. Ze vonden het fijn te horen hoe goed het gaat op de scholen. In 2005, bij het eerste bezoek van de delegatie bestond de school uit 1 klas – 1 leerkracht – en 82 leerlingen. Nu, 3 jaar later, bestaat de school uit 3 klassen – 3 leerkrachten en 226 leerlingen, waarvan zelfs 100 meisjes !

En als laatste ging ik in mei naar groep 7 van BS het Vijfblad. Deze enthousiaste leerlingen hadden extra lang op antwoord moeten wachten omdat het afleveren van de schoolspullen allerlei tegenslagen had opgelopen. Ze zijn altijd blij als ik in hun klas verschijn en zeer nieuwsgierig naar hoe het met de leerlingen van de school in Soala is. Alle meegekregen spullen aan hen afgegeven en een fijn uur met hen gepraat over alles wat de school in Burkina aangaat. Ze hebben veel vragen gesteld en zijn erg geïnteresseerd. Kunnen we niet weer een actie houden was hun vraag meteen? Dit nav het feit dat het hoofd van de school schreef dat er geen keuken op school was en de kinderen vaak zwak zijn vanwege ondervoeding.

Op alle 5 scholen in Burkina merk je dat het aantal leerlingen stijgt en vooral dat er steeds meer meisjes naar school gaan. Maar de millenium – doelstelling: alle kinderen naar school in 2015 is nog lang niet gehaald in dit land. Maar verbetering is er zeker.

Het komende schooljaar wil ik gaan proberen op de scholen hier wat te gaan vertellen over de noodzaak van schoon drinkwater, ook in verband met onze touwpomp actie. Mijn plan zou helemaal compleet zijn als ik het een vervolg zou kunnen geven door met de scholen een soort waterloopwedstrijd te gaan houden, misschien wel in het dorp. Maar dat vergt nog even brainstormen binnen de Stichting Geldrop-Burkina Faso en ZWO en vergt ook een goede voorbereiding. Maar het idee is er al, we gaan er aan werken !!

Lucy Hermsen

4. Poste de Santé Primaire voor Komsilga.

Samen Verder heeft dit jaar gecollecteerd voor onder anderen een project in Burkina Faso. Het grootste deel van de opbrengst van Samen verder gaat naar de centrale Vastenactie, die het besteedt aan diverse (grote) projecten in ontwikkelingslanden. Ieder jaar is ook een gedeelte bestemd voor kleine projecten vanuit onze regio. ZWO had een project ingediend voor het opzetten van een PSP in het dorp Komsilga. Dat is gehonoreerd door Samen Verder. We kunnen rekenen op een bedrag van ca. € 5000,-. Samen met de ondersteuning van Wilde Ganzen en het NCDO kunnen we dan over € 12.000 beschikken en daarmee kan de PSP bekostigd worden.

Wij hebben in januari Komsilga bezocht. Het dorp ligt op een afstand van ongeveer 15 km van Zimtanga. Tot nu toe waren ze aangewezen op het ziekenhuisje en op de dokter van Zimtanga. Die afstand stelt hier in Nederland weliswaar niet zo veel voor, maar met de toestand van de weg, zeg maar gerust karrenspoor, valt dat toch niet mee als je bijvoorbeeld op bevallen staat en geen auto ter beschikking hebt.

De dokter van Zimtanga kan ook in de nieuwe PSP één maal per week zitting houden Hij heeft ongeveer 20 à 25000 mensen in de regio, die op hem zijn aangewezen voor gezondheidszorg. Nu moet hij al zijn patiënten op de brommer bezoeken. Kortom een geweldige vooruitgang, zowel voor de bevolking als voor de arts.

Op woensdag 13 mei was ik uitgenodigd door Samen Verder om ons werk in het algemeen, en het PSP-project in het bijzonder te komen toelichten in de Adventskerk in Eindhoven. De plaatselijke “Samen Verder” afdelingen willen proberen om bij Vastenactie te bewerkstelligen dat een groter bedrag voor de plaatselijke groepen gereserveerd kan worden voor kleinschalige projecten.

Dit zou de betrokkenheid van de bevolking kunnen stimuleren. Op dit moment heb ik nog geen terugkoppeling van dit initiatief. Maar ik hoop met mijn verhaal een bijdrage daaraan te hebben kunnen leveren. Men was in elk geval enthousiast. Geldrop is overigens met twee personen goed vertegenwoordigd in het bestuur van Samen Verder. Ook dat betekent hopelijk dat ZWO in de toekomst een gewillig oor vindt bij volgende projectaanvragen.

Piet Bakker

5. Meise Mert.

We waren als ZWO samen met gered Gereedschap present op de Meise Mert op 25 mei. Ieder jaar vragen we ons af of het nog wel de moeite loont om aan deze markt deel te nemen. Het publiek komt, anders dan bijvoorbeeld op de Andere Mert in de kasteeltuin, toch voornamelijk voor de frikadellen en Vietnamese loempia’s. Toch hebben we besloten om ook hier acte de présence te geven.

Er zijn toch altijd weer belangstellenden, en het samenvoegen van de kramen van niet-commerciële instellingen op het plein voor Hofdael garandeert in elk geval een selectie van mensen die geïnteresseerd zijn.

We hadden redelijk weer, en de belangstelling viel mee. De combinatie met Gered Gereedschap is ook een gelukkige. Je staat versteld hoeveel mensen thuis toch nog oud gereedschap hebben liggen en blij zijn met de mogelijkheid daar een goede bestemming voor te hebben.

Al met al zullen we ook volgend jaar maar weer de Meise schoenen aantrekken.